Οι οδοντικές διαταραχές αφορούν σε ανωμαλίες σχήματος, θέσης ή/και αριθμού καθώς και στις σχέσεις μεταξύ των άνω και κάτω δοντιών. Μερικές από τις πιο συχνές οδοντικές διαταραχές είναι οι ακόλουθες:
Συνωστισμός δοντιών
Ο χώρος στις γνάθους δεν επαρκεί για την ομαλή διευθέτηση των δοντιών. Τα δόντια εμφανίζονται συνωστισμένα και στρεβλοφυή.
Αραιοδοντία
Είναι το αντίθετο του συνωστισμού. Τα δόντια έχουν αραιή διάταξη και παρουσιάζουν μεγάλα μεσοδόντια διαστήματα. Μπορεί να είναι εντοπισμένη σε μερικά δόντια ή γενικευμένη σε όλο το φραγμό.
Αυξημένη οριζόντια πρόταξη
Είναι η αυξημένη απόσταση μεταξύ του άνω και κάτω οδοντικού τόξου, με τα άνω δόντια να προέχουν σε σχέση με τα κάτω περισσότερο από το φυσιολογικό. Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως συνυπάρχει σκελετικό πρόβλημα στις γνάθους. Στα παιδιά υπάρχει έντονος ο κίνδυνος κατάγματος των άνω προσθίων δοντιών από πτώση κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Αυξημένη κατακόρυφη υπερκάλυψη
Είναι η αυξημένη υπερκάλυψη των κάτω προσθίων δοντιών από τα άνω πρόσθια δόντια, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο ή καθόλου ορατά κατά το χαμόγελο. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από τραυματική υπερσύγκληση. Συνήθως συνυπάρχει και υπερσύγκληση των γνάθων, και όχι μόνο των δοντιών.
Τραυματική υπερσύγκληση
Είναι ο τραυματισμός των ούλων (υπερώια ή προστομιακά) λόγω της διαταραγμένης σύγκλεισης, και συνήθως λόγω αυξημένης κατακόρυφης υπερκάλυψης.
Χασμοδοντία
Ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία υπάρχει χάσμα μεταξύ των άνω και κάτω δοντιών κατά την πλήρη σύγκλειση των οδοντικών φραγμών. Παρόλη την προσπάθεια μέγιστης συναρμογής των δοντιών, τα άνω και κάτω πρόσθια δόντια δεν εφάπτονται μεταξύ τους. Συνήθως οφείλεται σε σκελετικά αίτια, ενώ υπάρχει και η περίπτωση να οφείλεται σε οδοντικά αίτια.
Πρόσθια σταυροειδής σύγκλειση
Στην πρόσθια σταυροειδή σύγκλειση, ένα ή περισσότερα άνω πρόσθια δόντια συγκλίνουν σταυροειδώς με τα αντίστοιχα κάτω δόντια.
Οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση
Στην οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση, ένα ή περισσότερα άνω οπίσθια δόντια συγκλίνουν σταυροειδώς με τα αντίστοιχα κάτω δόντια. Μπορεί να οφείλεται στις αποκλίσεις των δοντιών ή και στην στενή άνω γνάθο.
Συγγενής έλλειψη δοντιών ή αντίθετα υπεραριθμία
Είναι οι καταστάσεις κατά τις οποίες υπάρχει διαταραχή στον αριθμό των δοντιών. Οι πιο συχνές ελλείψεις δοντιών είναι η έλλειψη των άνω πλάγιων τομέων, των κάτω β' προγομφίων και των σωφρονιστήρων. Όταν αντίθετα υπάρχουν περισσότερα δόντια από το φυσιολογικό (υπεράριθμα), αυτά συνήθως εντοπίζονται στην περιοχή των άνω προσθίων δοντιών.
Έκτοπα δόντια
Έκτοπα ονομάζονται τα δόντια που έχουν ανατείλει σε έκτοπη θέση στο φραγμό.
Έγκλειστα δόντια
Η ύπαρξη εγκλείστων δοντιών μπορεί να διαπιστωθεί μονάχα με τη λήψη ακτινογραφιών. Τα δόντια αυτά δεν έχουν ανατείλει στο στόμα, και παραμένουν έγκλειστα στο οστό των γνάθων. Με ειδικές τεχνικές μπορεί να γίνει έλξη των δοντιών αυτών και να αποκτήσουν τη φυσιολογική τους θέση στα οδοντικά τόξα. Μόνο στην ειδική περίπτωση που διαπιστωθεί ότι είναι αγκυλωμένα, αποφασίζεται τότε η εξαγωγή τους.